Thiết kế phần mềm có thật sự quan trọng? Những lưu ý cần nắm rõ

Chia sẻ:

Thiết kế phần mềm là một công việc rất quan trọng trong quá trình phát triển ứng dụng. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về sự cần thiết của phần mềm với doanh nghiệp. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về vấn đề trên và những lưu ý cần nắm rõ khi thiết kế. 

Thiết kế phần mềm có thật sự quan trọng hay không?

"Khái

Trước khi đi vào vấn đề, chúng ta cần hiểu rõ về khái niệm thiết kế phần mềm là gì? Theo định nghĩa của IEEE (Viện Kỹ sư Điện và Điện tử), thiết kế phần mềm là quá trình xác định cách thức triển khai một hệ thống phần mềm để đáp ứng các yêu cầu của khách hàng hoặc người dùng. Quá trình này bao gồm các bước như thu thập yêu cầu, phân tích hệ thống, thiết kế kiến trúc và thiết kế chi tiết. Vậy, liệu thiết kế phần mềm có thật sự quan trọng hay chỉ là một bước đơn giản?

Quy trình thiết kế phần mềm là gì?

Quy trình thiết kế phần mềm là một quá trình hệ thống được thực hiện để tạo ra một giải pháp phần mềm hiệu quả và đáng tin cậy. Nó bao gồm các bước cụ thể và công cụ để định nghĩa, thiết kế và triển khai phần mềm theo các yêu cầu cụ thể. Nếu quy trình thiết kế không tốt, sẽ dẫn đến các vấn đề như: 

  • Không đáp ứng được yêu cầu của khách hàng hoặc người dùng.
  • Hệ thống thiếu tính bảo mật, dễ bị tấn công.
  • Không linh hoạt, khó mở rộng khi có yêu cầu thay đổi.
  • Tốn nhiều thời gian và chi phí để sửa lỗi sau này.

Thực tế là thiết kế phần mềm ảnh hưởng sâu sắc đến kết quả cuối cùng của dự án. Nó đóng vai trò quyết định đến sự hài lòng của khách hàng, hiệu suất hoạt động và khả năng mở rộng của sản phẩm. 

Chi phí để thiết kế phần mềm có quá mắc hay không?

Một trong những câu hỏi thường gặp khi thiết kế phần mềm là vấn đề chi phí. Tuy nhiên, việc xác định mức độ đắt đỏ hay phù hợp của chi phí thiết kế không phải là điều dễ dàng. Để đánh giá chi phí thiết kế có mắc hay không, có thể xem xét các ý kiến sau đây:

Chi phí thiết kế phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau

Các yếu tố có thể như phạm vi dự án, độ phức tạp của yêu cầu, quy mô và thời gian cần thiết để hoàn thành. Một dự án thiết kế phần mềm lớn và phức tạp sẽ yêu cầu nhiều nguồn lực và công việc, đồng nghĩa với chi phí cao. 

Tuy nhiên, khi xem xét chi phí của việc thiết kế phần mềm, không chỉ cần tập trung vào số tiền tổng cộng mà cần xem xét giá trị và lợi ích mà phần mềm đem lại. Một phần mềm tốt có thể mang lại nhiều giá trị cho doanh nghiệp như tăng cường hiệu suất, cải thiện quy trình làm việc và nâng cao trải nghiệm khách hàng. 

Đánh giá chi phí thiết kế phần mềm cần xem xét các yếu tố khách quan khác 

Doanh nghiệp cũng cần xem xét các yếu tố khác như rủi ro, quản lý dự án và sự chuyên nghiệp của đội ngũ phát triển. Một dự án thiết kế phần mềm tốt cần có một quy trình quản lý chặt chẽ để đảm bảo việc hoàn thành đúng hẹn, giảm thiểu rủi ro và tối ưu hóa tài nguyên sử dụng.

Cuối cùng, để xác định xem chi phí thiết kế phần mềm có quá mắc hay không? Cần phải so sánh với giá trị và lợi ích mà nó mang lại. Đôi khi, việc đầu tư một khoản tiền lớn vào thiết kế phần mềm có thể trở thành một quyết định đúng đắn nếu nó tạo ra giá trị lâu dài và giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và tài nguyên trong tương lai.

Một quy trình hoàn thiện của thiết kế sẽ gồm các bước nào?

Các bước của quy trình thiết kế hoàn thiện 
Các bước của quy trình thiết kế hoàn thiện

Bước 1: Xác định yêu cầu và giải pháp

Bước đầu tiên trong quy trình thiết kế là thu thập thông tin và phân tích yêu cầu. Các kỹ sư phần mềm làm việc cùng khách hàng để hiểu rõ nhu cầu và mục tiêu của họ. Họ tìm hiểu về các chức năng, tính năng, giao diện người dùng và các yêu cầu kỹ thuật khác. Dựa trên thông tin thu thập được, đội ngũ phát triển tạo ra một giải pháp phần mềm tổng thể để đáp ứng yêu cầu của khách hàng.

Bước 2: Lên kế hoạch và thiết kế phần mềm

Sau khi xác định đầy đủ yêu cầu, tiếp theo là lên kế hoạch và thiết kế phần mềm. Trong bước này, đội ngũ phát triển tạo ra một kế hoạch chi tiết về các công việc, thời gian và tài nguyên cần thiết để triển khai dự án. Họ cũng tiến hành thiết kế kiến trúc hệ thống, cấu trúc dữ liệu, giao diện người dùng và các thành phần phần mềm khác. Mục tiêu là tạo ra một thiết kế sáng tạo và chính xác để đáp ứng yêu cầu trước đó.

Bước 3: Tiến hành lập trình theo yêu cầu

Sau khi hoàn thành bước thiết kế, đội ngũ phát triển bắt đầu tiến hành lập trình phần mềm theo yêu cầu đã xác định. Họ sử dụng các ngôn ngữ lập trình và công cụ phát triển phần mềm để xây dựng các thành phần, chức năng và tính năng của hệ thống. Quá trình lập trình này được thực hiện theo tiêu chuẩn và quy trình phát triển phần mềm, đảm bảo tính ổn định, hiệu suất và bảo mật của phần mềm.

Bước 4: Tiến hành kiểm thử (Testing)

Hoàn thành quá trình lập trình, phần mềm cần được kiểm thử để đảm bảo tính năng và hiệu suất của nó. Việc kiểm thử bao gồm thực hiện các ca kiểm thử, kiểm tra thiết bị và phân tích kết quả để xác định xem phần mềm hoạt động đúng theo yêu cầu và mong đợi hay không. Đội ngũ kiểm thử sử dụng các phương pháp khác nhau như kiểm thử đơn vị, kiểm thử tích hợp, kiểm thử hệ thống và kiểm thử chấp nhận người dùng để đảm bảo rằng phần mềm hoạt động ổn định và không có lỗi.

Bước 5: Cho triển khai sản phẩm với users

Sau khi phần mềm đã được kiểm thử và đạt được chất lượng yêu cầu. Nó sẽ được triển khai và cung cấp cho người dùng cuối. Quá trình triển khai bao gồm việc cài đặt phần mềm trên hệ thống hoặc máy chủ mục tiêu, cấu hình và kết nối với các thành phần khác trong môi trường sản xuất. Sau khi triển khai, đội ngũ hỗ trợ sẽ đảm bảo rằng phần mềm hoạt động tốt và hỗ trợ người dùng trong quá trình sử dụng.

Đọc thêm: FAQs: 10 câu hỏi thường gặp về thiết kế phần mềm.

Các phương pháp cơ bản để triển khai thiết kế phần mềm

Phát triển phần mềm là một quá trình phức tạp và đòi hỏi sự chính xác và sự cẩn thận trong từng bước. Để đảm bảo thành công của dự án phát triển phần mềm, các nhà phát triển cần phải sử dụng các phương pháp triển khai thiết kế phần mềm hiệu quả. Để hiểu rõ hơn thì hiện tại có 3 mô hình để thiết kế phần mềm như: 

Mô hình Waterfall

Mô hình Waterfall - mô hình phát triển phần mềm cổ điển nhất
Mô hình Waterfall – mô hình phát triển phần mềm cổ điển nhất

Mô hình Waterfall là một trong những mô hình phát triển phần mềm cổ điển nhất. Được giới thiệu vào những năm 1970, mô hình Waterfall được sử dụng rộng rãi trong các dự án phát triển phần mềm lớn. Mô hình chia quá trình phát triển phần mềm thành các giai đoạn, bao gồm:

  1. Thu thập các yêu cầu của khách hàng.
  2. Phân tích để tạo ra giải pháp về phần mềm đáp ứng nhu cầu khách hàng. 
  3. Thiết kế kiến trúc và các chi tiết kỹ thuật của hệ thống.
  4. Phát triển và lập trình các thành phần của hệ thống.
  5. Kiểm thử bao gồm việc kiểm tra và đánh giá tính năng của hệ thống.
  6. Triển khai hệ thống vào môi trường sản xuất.

Mô hình Waterfall có những ưu điểm như đơn giản và dễ hiểu. Tuy nhiên nó cũng có những hạn chế như khó thay đổi khi đã đi vào giai đoạn triển khai.

Mô hình chữ V

Ưu và hạn chế của mô hình chữ V 
Ưu và hạn chế của mô hình chữ V

Mô hình chữ V là một mô hình phát triển phần mềm được sử dụng rộng rãi trong các dự án phức tạp. Mô hình này bao gồm hai giai đoạn chính:

  1. Phân tích và thiết kế: bao gồm phân tích yêu cầu và thiết kế kiến trúc của hệ thống.
  2. Kiểm thử và triển khai: Giai đoạn này cần kiểm tra và đánh giá tính năng của hệ thống và triển khai hệ thống vào môi trường sản xuất.

Mô hình chữ V có ưu điểm là giúp cho quá trình kiểm thử được tích hợp sâu vào quá trình phát triển. Tuy nhiên nó cũng có nhược điểm là không linh hoạt khi cần thay đổi yêu cầu.

Mô hình Agile

Chi tiết về mô hình hiện đại nhất - Mô hình Agile 
Chi tiết về mô hình hiện đại nhất – Mô hình Agile

Mô hình Agile là một trong những mô hình phát triển phần mềm hiện đại nhất. Mô hình này tập trung vào việc tạo ra giá trị cho khách hàng. Bằng cách thông qua việc triển khai các tính năng cho sản phẩm và liên tục cải tiến sản phẩm theo ý kiến của khách hàng. Quá trình phát triển trong mô hình Agile được chia thành các giai đoạn ngắn gọn, bao gồm:

  1. Lên kế hoạch. Giai đoạn này bao gồm việc lên kế hoạch cho các sprints. Xác định các tính năng cần triển khai và xác định các nguồn lực cần thiết.
  2. Triển khai các tính năng trong các sprint.
  3. Kiểm thử bao gồm việc kiểm tra và đánh giá tính năng của sản phẩm.
  4. Đánh giá kết quả của các sprint và điều chỉnh kế hoạch cho các sprint tiếp theo.

Mô hình Agile có ưu điểm là linh hoạt, tạo giá trị cho khách hàng và giảm thiểu rủi ro. Tuy nhiên, nhược điểm là yêu cầu sự tham gia tích cực của khách hàng và đội ngũ phát triển.

Thêm link bài viết đọc thêm:  https://amela.vn/2-mo-hinh-phat-trien-phan-mem-pho-bien-agile-va-waterfall/

Tổng kết

Việc thiết kế phần mềm chính là bước đầu tiên. Và cũng là quan trọng nhất để đảm bảo thành công của dự án. Doanh nghiệp muốn thiết kế chuyên nghiệp nên lựa chọn đối tác có nhiều kinh nghiệm. Nếu doanh nghiệp bạn còn đang không biết lựa chọn đơn vị nào? Liên hệ AMELA qua hotline 0963 336 334 để được tư vấn và hỗ trợ giải đáp nhanh nhất nhé. 

Theo dõi Facebook hoặc Linkedin để không bỏ lỡ bất kỳ bài viết của AMELA nhé. 

Xem ngay: Tại sao nên lựa chọn đơn vị AMELA làm đối tác thiết kế phần mềm?

Biên tập: Ha Anh Nguyen